FX- en DX-formaat camera's

Nikon maakt D-SLR-camera's en camera's uit de Z-serie met twee verschillende sensorformaten die FX-formaat en DX-formaat worden genoemd. 

FX-formaat camera's hebben een beeldsensor die circa 36 mm x 24 mm groot is. Dit wordt ook wel een full-frame formaat genoemd omdat de sensor even groot is als een traditioneel fotobeeld van 35 mm. Het formaat van de FX-sensor biedt daardoor een grotere gevoeligheid en minder ruis. 

Een DX-sensor is tweederde van het formaat van een FX-sensor en is 24 mm x 16 mm groot. Met de DX-sensor kunnen er lichtere en kleinere camera's worden gemaakt die nog steeds een erg hoge beeldkwaliteit hebben.



Nikon-objectieven worden ontworpen om op beide beeldformaten te kunnen werken maar DX-formaat objectieven zijn geoptimaliseerd om op DX-formaat camera's te werken en hebben een DX-markering op het objectief. DX- en FX-objectieven kunnen op beide camera's onderling verwisselbaar worden gebruikt maar de beeldhoek van de objectieven wijzigt afhankelijk van het cameraformaat.

Objectieven zijn rond en ze projecteren een rond beeld op de beeldsensor van de camera. De beeldcirkel van een FX-objectief is ontworpen om bij het formaat van de FX-sensor te passen. Aangezien de FX-sensor rechthoekig van vorm is, is het resulterende beeld ook rechthoekig.



Dat betekent bijvoorbeeld dat een FX-objectief van 24 mm u zoals te verwachten een FX-beeldhoek van 24 mm oplevert. 

Een objectief van FX-formaat met een DX-formaat camera
Een beeldcirkel van een FX-objectief snijdt het beeld op circa eenderde uit wanneer deze op een DX-sensor wordt geprojecteerd. Deze uitsnede heeft hetzelfde effect als het vergroten van het beeld met circa 1,5x. Dit betekent dat een FX-objectief van 24 mm op een DX-formaat camera u dezelfde beeldhoek geeft als een objectief van 36 mm op een FX-camera. Dit wordt een cropfactor van 1,5x genoemd.



Een DX-formaat objectief met een FX-formaat camera gebruiken
Met deze combinatie is de DX-beeldcirkel in werkelijkheid kleiner dan de full-frame sensor. 



FX-camera's van Nikon corrigeren hiervoor automatisch door alleen de pixels die bij het DX-sensorformaat passen te activeren. Dit wordt automatische DX-uitsnede genoemd.



Voordelen van het gebruik van FX- en DX-formaten
De meeste NIKKOR-objectieven kunnen op zowel DX- als FX-camera's worden gebruikt. Als je overweegt een upgrade van een DX-camera naar de grotere full-frame FX-camera uit te voeren, kun je je bestaande DX NIKKOR-objectieven blijven gebruiken en corrigeert de FX-camera automatisch de kleinere beeldcirkel met Automatische DX-uitsnede. Als je vervolgens een full-frame NIKKOR-objectief voor de FX-camera aanschaft, kan het objectief nog steeds op je DX-camera worden bevestigd en verschijnt het beeld 1,5x uitvergroot. 

FX- en DX-formaat camera's bieden de mogelijkheid om verschillende Beeldvelden uit het Opnamemenu te selecteren. Met het instellen van verschillende opties voor het beeldveld kunt u in verschillende uitsnedeformaten opnemen. De opties verschillen per camera.